Yetim Maaşı (Aylığı) Ne Kadar? Başvurusu, Şartları
Yetim maaşı ne kadar? Yetim maaşı başvurusu, şartları ve evrakları neler? Yetim maaşı hakkında bilmeniz gereken tüm detaylar yazımızda.
Yetim maaşı (aylığı) ölen ebeveynin sigortalı olup olmaması durumuna göre değişkenlik gösterir. Sigortalı ise aylık alınan maaşın %75’i devlet tarafından pay edilir. Eş durumu söz konusu ise aylık maaş olarak alınan paranın %50’si eşe dul maaşı, %25’i ise çocuklara yetim maaşı olarak paylaşılır. Sigortalı değilse yetim maaşının aylığı 150TL olarak belirli bir miktardır. Yıldan yıla artış gösterir.
İki aylık periyotlar halinde ödeme yapılır ve hesaba 300TL olarak düşer. Çocuk sayısı birden fazla ise çocuk başına her ay 150TL yatırılır. Sigortalı durumda ise birden çok maaş alacaklısı varsa %25, %12.5 oranında pay edilir.
2022 yılında ölenin sigortalı olması dahilinde maaş miktarının %8,36 oranında arttırılması ile en az 135TL, en çok 177TL zam, aylık maaş tutarına yansıdı.
Ödemeler Ziraat veya Vakıfbank bankalarına ait banka hesabının olması takdirinde maaşlarını hesaplarına alabilirler. Bahsedilen bankalara ait hesapları bulunmuyorsa ödemeleri Posta Telefon Telgraf Kurumu –halk adıyla PTT- gerçekleştirir. İstek dahilinde ikinci maaş ve sonrakilerin yatırımı sahip olunan hususi banka hesabına yatırılabilir.
Yetim Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Yetim maaşı başvurusu yapmak için izlenecek adımlar şu şekildedir:
-
İkamet edilen yani yaşanılan adreste bulunan il veya ilçe sınırları içerisindeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma vakfına gidilerek ilk adım tamamlanır.
-
Dilekçe ya da form eksiksiz ve tam bir şekilde doldurulup teslim edilir.
-
Kayıt olunması dahilinde başvuru onayı yapacak heyet maaş alacaklısının yaşam alanı ziyareti yapması bir sonraki adımdır.
-
Ev ziyareti sonrasında alınan belgeler titizlikle kontrol edilir, Öksüz ve Yetim Maaşı bağlanır.
Yetim Maaşı Almanın Şartları Nelerdir? (Sigortalıysa)
Yetim maaşı almanın şartları cinsiyet bazında farklılık gösterir. Kız çocukları için belirlenen şartlar şu şekilde verilir:
-
Çalışmamak.
-
Evli Olmamak.
-
Evli olmadıkları ve çalışmadıkları dahilinde ömür boyu yetim maaşı alabilirler. Ayrıca maaş miktarı içerisine sağlık yardımı da bulunur.
-
Okuma durumu etkilemez.
-
Evlenme durumunun bitişi halinde bu maaştan faydalanma için başvuru yapabilirler.
-
Eşi vefat eden, dul maaşı veya yetim maaşından birini seçmekle hükümlüdür.
-
Türkiye Cumhuriyeti kimliğine sahip olmak.
Yetim maaşının erkek çocukları için şartları aşağıda verilmiştir:
-
Medeni durum önem arz etmez. Eğitim durumu olarak eğitime devam etmedikleri takdirde yetim maaşını 18 yaşına kadar alabilme özgürlüğüne sahiptirler.
-
Lise öğrenimine devam eden için Türkiye Cumhuriyeti devleti yaş sınırını 20 yaşa kadar uzatmıştır.
-
Yükseköğrenim gören içinse sınır 25 yaştır.
-
Türkiye Cumhuriyeti kimliğine sahip olmak.
Yetim Maaşı Almanın Şartları Nelerdir? (Sigortalı Değilse)
Yetim maaşı almak için şartlar ölenin sigortasız olduğu durumda cinsiyet bazında tek tip olur. Aşağıda genel şartlar sıralıdır:
-
Türkiye Cumhuriyeti devletinin himayesi altındaki kurum veya kuruluşlarda korunma altında olmamak.
-
Türkiye Cumhuriyetine bağlı Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın desteğini almıyor olmak.
-
Türkiye Cumhuriyeti himayesindeki diğer kurum veya kuruluşlardan maddi destek almıyor olmak.
-
Babası asker olan veyahut askerlik yapan çocukların Muhtaç Asker Çocuğu yardımı almıyor olması.
-
Çocuğun engel durumu dahilinde devlet tarafından engelli maaşı veya bakım parasından yararlanmamak.
-
Yetim maaşı almaya muhtaç olunduğunun heyet tarafından tespitinin yapılmış olması gerekir.
Yetim Maaşı Almak İçin İstenilen Belgeler Nelerdir?
Yetim maaşı almak için istenilen belgeler ölenin sigortalı olması veya olmaması durumunda farklıdır. Sigortalı olma durumunda vakıf tarafından önemle arz edilen belgeler şu şekildedir:
-
Kişiye ait kimlik.
-
Yaşam alanı sınırları dahilinde bulunan muhtarlıktan temin edilen fakirlik belgesi.
-
En yakın geçmişte çekilmiş 3 adet vesikalık olmak suretiyle fotoğraf.
-
Vukuatlı nüfus örneği.
-
Başvuru için doldurulan veya yazılan dilekçe.
-
Ölene ait ölüm belgesi.
-
Öğrenci belgesi.
-
Veraset Belgesi
-
Vefat edene ait hizmet dökümü belgesi
-
Ölü defin tutanağı.
Bu evrakların yanı sıra vakfa bağlı olarak maaş alacaklısının cinsiyeti kız ise boşandığına dair mahkeme sonucu, engel durumu mevcutsa da Sıhhat Kurumu Raporu talep edilebilecek belgeler içerisinde gösterilir.
Sigortasızlık söz konusu ise yetim maaşı almak için elzem bir belgeye ihtiyaç yoktur. Bölge nüfus müdürlüğüne gidildiğinde ölü kaydı otomatik olarak çıkar.
Yetim Maaşı Hangi Durumlarda Kesilir?
Yetim maaşının kesintiye uğraması mümkündür. Sigortalı olunan durumda cinsiyet bazında farklılık gösterir.
Yetim Maaşı Kız Çocukları İçin Hangi Durumlarda Kesilir?
Yetim maaşı kız çocuklarında kesilmesi durumu şu şekilde sıralıdır:
-
Çalışmak.
-
Evlenmek.
-
Boşandığı halde boşandığıyla aynı çatı altında bulunmaya devam etmesi.
-
Devlet tarafından yetim maaşı dışında herhangi bir maddi destek almak.
Yetim Maaşı Erkek Çocukları İçin Hangi Durumlarda Kesilir?
-
18 yaşını geçmesi.
-
Lise öğrenimini bitirip 20 yaşını geçmesi.
-
Yükseköğrenimin bitişi.
-
Kesin ve net olarak 25 yaşın dolumu ve geçişi.
-
Çalışmak.
-
Devlet tarafından yetim maaşı dışında herhangi bir maddi destek almak.
Ancak vefat eden sigortasız ise cinsiyet bazında şartlar aynı olduğu için kesildiği durumlar da aynıdır:
-
Çocuk ile aynı evde yaşayanın sigortalı olması.
-
Maaş alanın devlet himayesi altına girmesi.
-
18 yaş sınırının aşımı.
-
Başka bir kurum veya vakıftan yardım alınmasının tespit edilmesi.
-
Maaşı alanın vefatı.
-
Engel durumu söz konusu ise engelli maaşı alması.
-
Maaşı alan ve sorumlu kişinin aynı evde yaşamaması durumu.
Yetim Maaşı Türleri Nelerdir?
Yetim maaşı türleri ölenin bir ya da daha fazla olmasına göre iki, engel durumuna göre de tek başlık olmak üzere üç başlık altında toplanır:
-
Yetim Maaşı: Yetim maaşı aile bireylerinin ikisinin de vefat etmiş olduğu durumlarda bağlanan maaş türüdür. Başvuru yapan maaşı alan ve alacaklardan sorumlu bir aile büyüğü olmalıdır. Aynı zamanda aynı hanede yaşamak yasal zorunluluktur.
-
Öksüz Maaşı: Öksüz maaşları yalnızca bir aile büyüğünün vefatı ile verilen aylık maaştır. Başvuruyu yapacak olan anne veya baba vasfında olmalıdır. Aynı çatıyı paylaşmak zorundadır.
-
Malul Çocuk: Malul çocuk, ölen ebeveyn sonrası iş gücünde %60’dan fazla bir kayıp yaşayanların ömür boyu aldığı maaştır.
Bu maaşı alabilmek için cinsiyet farkı gözetmeden şartlar aşağıda verilmiştir:
-
Engel durumlarının %60 ve üstü olması.
-
Çalışmamak.
-
Başka bir maddi destek almak.
-
Medeni durum önemli değildir.
-
Doktor kontrollerinin devam ettiği süreçte iyileşme veya %60’ın altına düşüş görüldüğünde maaş kesilir.
Yetim Maaşı Nasıl Sorgulanır?
Yetim maaşı sorgusu vakıfa giderek veya 144 numaralı hat aranarak öğrenilir. Ayrıca e-devlet internet platformu üzerinden yetim maaşı dışında alınan tüm maddi destekler sorgulanır.
Bir diğer internet platformu olan Sosyal Güvenlik Kurumunun, halk adıyla SSK’nin internet sitesi üzerinden menülerine de bakılır. Asıl adres ise “turkiye.gov.tr”dir.
Bazı durumlarda da ikamet edilen adrese tebligat gelir. 15 ile 30 gün içerisinde başvurusu sonuçları kesinleşmiş olur. Eve tebligat gelmesi ise 60 gün içerisinde tamamlanır.