Nitrik asit nedir, Kezzap nasıl üretilir? Nitrik asit nerelerde kullanılır? Nitrik asitin zararları nelerdir? Kütahya'da azot fabrikasında nitrik asit sızıntısı

Kütahya'da bir azot fabrikasındaki nitrik asit sızıntısı meydana geldi. Yaşanan sızıntıya İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü (AFAD) ve itfaiye ekiplerince müdahale ediliyor. Kütahya Valiliği de fabrika yakınlarındaki vatandaşları uyararak dışarıda bulunmamalarını istedi. Bu açıklama sonrası nitrit asit nedir araştırılıyor. Peki Nitrik asit nedir, Kezzap nasıl üretilir? Nitrik asit nerelerde kullanılır? Nitrik asitin zararları nelerdir?

Nitrik Asit nedir? Nitrik Asit nerelerde kullanılır?

Nitrik asit, halk arasında kezzap olarak anılan kuvvetli bir anorganik asittir. Tuzları nitrat olarak anıldığından, nitrat asidi olarak ta tanımlanmaktadır. HNO3 formülüyle gösterilen nitrik asidin % 100 lük olan durumuna mutlak nitrik asit, % 60-66 lık olan ve ticarette satışa sunulan durumuna adi nitrik asit yani halk arsındaki deyimiyle kezzap denir. % 69 luk orana kadar dumansız olan nitrik asit, bu yoğunluğun artmasıyla birlikte dumanlı hale gelir ve açık havada bile sis yapmaya başlar. Eski dönemlerde güherçileden elde edilen nitrik asit, bunun her yerde bulunmaması ve asidin patlayıcılarda kullanılması nedeniyle başka yollardan elde edilmeye başlanmıştır. Bu sanayide oldukça geniş azot endüstrisinin doğmasına neden olmuştur.

Renksiz olan saf nitrat asidi, 86 derecede kaynar. Kararsız bir bileşik olduğundan, oda sıcaklığında yavaş şekilde azot oksitlere dönüşür. Adi nitrik asit ise, azot dioksit içerdiğinden genellikle kahverengi renktedir. En kuvvetli asitlerden olan nitrat asidi, kuvvetli bir oksidasyon aracı olarak kullanılır: Bu etkiyle metalleri, tuzları ve serbest hidrojen oluşturur. Bazı metal ve ametallerle oksitleri oluşturur. Kloridrik asitle birleştiğinde, altını çözen tek karışım haline gelir.

Azot endüstrisinin kurulmasıyla sentetik olarak üretilen nitrik asit, günümüzde farklı yollarla elde edilebiliyor. Bazı ülkelerde amonyak endüstrisi gelişmişse, üretimde amonyak kullanılır. Amonyak katalizatörler üzerinden gaz halinde havayla geçirilirken, havadaki oksijenle birleşen amonyak azotu azot oksidi oluşturur. Azot oksit oksijen ve suyla birlikte nitrik aside dönüştürülür.

Norveç'te nitrik asit hava, azot ve oksijen karışımı olduğundan ve bu ülkede elektrik enerjisi oldukça ucuz olduğu için, bu gazlar elektrik enerjisiyle birleştirilmektedir. Bu yönteme Norveç metodu ya da Haber Ostwald metodu denmektedir. Bu yöntemde hava uygun bir akım kullanılarak, elektrik arkının oluşturduğu yüksek sıcaklık alanından geçirilir. Bu aşamada azotla oksijen birleşir ve azot oksit durumuna geçer. Soğuk alanda tekrar oksijen ve su birleşip nitrik asit meydana getirir.

Nitrik Asit Kullanım Alanları

Gübre üretiminde kullanılır.
Metal sanayisinde metallerin saflaştırılmasında kullanılır.
Metallerin dağlanması işlemi sırasında kullanılır.
Patlayıcı maddelerin üretiminde kullanılır.
PH indirgenmesi gereken su arıtması gibi yerlerde kullanılır.
Boya kimyasalları sektöründe kullanılır.
Dinamit üretiminde kullanılır.
Gümüş nitrat üretilmesi için kullanılır.
Elektro polisaj işlemlerinde kullanılmaktadır.