Hasan Kılıç kimdir? Hayatı ve İlmi

İsmailağa Cemaatinin manevi lideri Hasan Kılıç Efendi bugün (21 Nisan 2024) hayatını kaybetmiştir. Hasan Kılıç'ın vefatının ardından Hasan Kılıç (Efendi) kimdir? Hasan Kılıç aslen nerelidir? Hasan Kılıç kaç doğumlu? şeklindeki soruların yanıtları aranmaktadır. İçeriğimizde Hasan Kılıç kimdir detaylarına yer verilmiştir. İşte Hasan Kılıç'ın hayatı...

Hasan Kılıç (Efendi) kimdir?

Hasan Kılıç 1930 yılında Trabzon'un Çaykara ilçesine bağlı Çaybaşı köyünde doğdu. 

1931 yılında (ailesinin verdiği bilgiye göre 1929’da) önceleri Çaykara’ya bağlıyken şimdilerde Dernekpazarı’na bağlı olan Taşçılar Köyü’nde dünyaya geldi. Kasanevasoğulları’ndan Abdullah Efendi’nin ve Şehriye hanımın oğludur.

İlim tahsiline, sâlih ve sâliha şahsiyetlerden oluşan bir aileye mensubiyeti vesilesiyle erken yaşlarda başladı. Hıfzını, Şur diye de bilinen, Çaykara’nın Şahinkaya Köyü’nde, Hâfız Habeş ve oğlu Hâfız Mahbub Efendi’nin riyâsetinde dokuz yaşında ikmâl etti.

İlim Tahsil Hayatı

Arapça ve İslâmî ilimler tedrisatına, Lekur Hoca olarak bilinen Muhammed Hanefi Kutluoğlu Hoca Efendi’nin rahle-i tedrisatında başladı. Daha sonra, Osmanlı ulemasından ilim tahsil ettiğini ve ilmî çevrelerde büyük bir şahsiyet olarak temayüz ettiğini duyduğu, Mahmud Efendi (Kuddise Sirruhû) Hazretlerimizin de eniştesi ve İslâmî ilimleri tahsil edip icazet aldığı hocası Çalekli Hacı Dursun Efendi (Rahmetullâhi Aleyh)nin Trabzon’un Of ilçesindeki medresesinde tamamlayıp icazet aldı.

Mahmud Ustaosmanoğlu İle Tanışmaları

Hasan Kılıç, Mahmud Ustaosmanoğlu ile Hacı Dursun Efendinin medresesinde tanıştı. Hasan Kılıç'ın medreseye başladığı sene, tahsilini tamamlayıp icazetini almış olan Mahmud Ustaosmanoğlu talebe okutmaya başladığı seneydi. Resmî doğum yılları aynı olması hasebiyle askerlik vazifesine Mahmud Ustaosmanoğlu'nun aynı dönemde başlayan ve askerliğini Bursa’da tamamlayan Hasan Kılıç, vatanî görevini Bandırma’dan sonra İstanbul Davutpaşa kışlasında tamamlayan Mahmud Ustaosmanoğlu ile irtibatları askerlik döneminde de sürdü ve birbirleriyle mektuplaştılar.

Mahmud Ustaosmanoğlu bir mektubunda Ali Haydar Efendi (Kuddise Sirruhû) Hazretleriyle tanıştığını belirtmesi ve o büyük zâttan bahsetmesi üzerine Hasan Kılıç'ın gönlünde muhabbet ve ilgi hâsıl oldu. 1954 yılında askerlik vazifesini tamamladıktan sonra Bursa ili Muradiye/Azapbey Camii’nde imam-hatiplik görevine başladı. Burada altı ay boyunca imam-hatiplik yaptı. Bu sürenin büyük yokluk ve imkânsızlıklarla mücadele hâlinde geçtiği ve o sıkıntılar sebebiyle rahatsızlanıp bir süre tedavi gördüğü kaydedilir.

Ali Haydar Efendi'ye İntisâbı

Mahmud Ustaosmanoğlu'nun daveti üzerine İstanbul’a gelen Hasan Kılıç, Mahmud Ustaosmanoğlu ve merhûm İhsan Efendi Hoca ile beraber Ali Haydar Efendi (Kuddise Sirruhû) Hazretlerini ziyaret edip intisap etti. Mahmud Ustaosmanoğlu'nun İsmailağa Taşmedrese’de ders okuttuğunu öğrenmesi üzerine, ona yakın olup istifade etmek niyetiyle İstanbul’a gelmek için müftülüğe başvurdu. Aynı sene İstanbul’a tayin olarak Fatih’te Kumrulu Mescid Camii’nde imamlık vazifesine başladı.

Mahmud Ustaosmanoğlu'ndan Hiç Ayrılmadı

Mahmud Ustaosmanoğlu'na yakın olmak gayesiyle İstanbul’a gelen ve Kumrulu Mescid Camii’nde vazifeye başlayan Hasan Kılıç, camide sohbetlerini sürdürmekle beraber Tahtâvî, Nûru’l-Îzâh ve Mültekâ gibi fıkıh kitaplarını okuttu. Önce İsmailağa Taşmedresesi’nde ve daha sonra İsmailağa Kur’ân Kursu’nda, akaide dair Emâlî’yi ve Nesefî ile Celâleyn Tefsirlerini tedrîs etti.

İsmailağa Camii’ne yakın olduğu için Kumrulu Mescid Camii’ni tercih eden Hasan Kılıç, İsmailağa Camii’nde sabah namazından sonra yapılan hatm-i şerîflerin ardından Mektûbât sohbetlerini ilerleyen yıllara kadar devam ettirdi. Mahmud Ustaosmanoğlu şehir dışında bulunduğu durumlarda ona vekâleten erkeklere pazar, hanımlara pazartesi günü tertip edilen tekke sohbetlerini sürdürdü.

Hasan Kılıç, Mahmud Ustaosmanoğlu tarafından “ak-pak hoca” olarak tavsif edilmiştir. Çevresinin kanaat önderi olarak halkın her türlü müşkülüyle yakından ilgilenmiş ve rehber bir şahsiyet olarak her kesimin yüksek muhabbet ve sevgisini kazanmıştır.

10 çocuğu olan Hasan Kılıç'ın iki kız çocuğu, Mahmud Ustaosmanoğlu'nun gelinleri olması hasebiyle dünür olmuşlardır. Bu vesileyle Mahmud Ustaosmanoğlu kendisine “hısım” şeklinde hitap etmişlerdir. Hasan Kılıç aralarında hafızların, Diyanet’e bağlı eğitim merkezinde uzmanlık yapan ve imam hatiplik vazifesini deruhte eden kıymetli hocaların da bulunduğu çocuklarını ilim ve ahlâk yolunda özenle yetiştirmiştir.

İsmailağa Cemaati Liderliği

Mahmud Ustaosmanoğlu ile tanıştığı ilk günden itibaren ondan hiç ayrılmayan ve seksen sene onun manevî terbiyesi altında yetişen Hasan Kılıç, Mahmud Ustaosmanoğlu'nun usûlü ve davasının, tarîkat-ı aliyyenin tekke hizmetleri ve ilmî medrese faaliyetlerinin bugünlere gelmesi konusunda en büyük destekçisi oldu. Her yıl Türkiye’nin muhtelif şehirlerine yönelik 15 günlük veya bir aylık emr-i bi’l-ma‘rûf ziyaretlerinde de daima onun yanında bulundu. Bazen üç-beş kişi ile beraber hususi olarak tarikat ve seyr-i sülûk için Mahmud Efendi (Kuddise Sirruhû) Hazretlerimizle bir araya gelen Hasan Kılıç, hac ve umre ziyaretlerinde de Ustaosmanoğlu'nun yanında yer aldı.

Mahmud Ustaosmanoğlu'nun emriyle teşekkül eden İsmailağa Heyeti’nin başkanı olarak ilmî ve hayrî hizmetlere riyâset eden Hasan Kılıç; Mahmud Ustaosmanoğlu'nun 2003 yılında bir kısmı hâlen hayatta olan hocaların şahitlik ve imzasıyla kayıt altına alınan vasiyeti lüzumunca, tarîkat ve irşâd vazifelerini îfâ etmek üzere o yüce velinin halifesi, altın silsilenin 37. halkası olarak insanlığa hizmetlerini sürdürdü.

İsmailağa İstişare Heyeti tarafından yapılan açıklamada şu ifadelerle ilân edilmiştir:

“Bundan sonra, tarikatımızın 37. halkası (şeyhi) Hasan Kılıç Hoca Efendi’dir. Heyetimiz râbıta hususunu Hasan Kılıç Efendi Hocamızla istişare etmiştir. Onun emri üzere, eski ve yeni ders alacak ihvanımızın râbıtalarını eskiden olduğu gibi Mahmud Efendi Hazretlerimize (Kuddise Sirruhû) yapmalarına karar verilmiştir.”

Hasan Kılıç 22 Nisan 2024 tarihinde 94 yaşında hayatını kaybetmiştir.