EYT’lilerin emeklilik umudu yeniden alevlendi! Prim eksiği olanlar için yazılı başvuru süreci başladı

Emeklilik bekleyenler için önemli bir gelişme yaşanıyor. SGK, prim eksikliği nedeniyle emekli olamayan vatandaşlara primlerini iade etmeye başlıyor. Bu fırsattan yararlanmak için nereye ve nasıl başvurmanız gerektiğini haberimizin devamında..

Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi kapsamında borçlanma ya da çalışarak emeklilik primini tamamlayamayanlara toptan ödeme yapılıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu, yazılı başvuranlara yatırılan primleri iade ediyor. Emeklilik yaşını dolduranlar bu prim iadesi fırsatından yararlanabilir.

Sadece çalışandan kesilen uzun vadeli sigorta kollarını (malullük, yaşlılık, ölüm) ifade eden primler iade edilir. İşveren payı, sağlık sigortası payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için kesilen prim iade edilmez.

Prim iadesi, birincisi toptan ödeme ve ikincisi de birden fazla işveren yanında yapılan çalışmalarda prime esas kazanç üst sınırının aşılması durumunda yapılır. Toptan ödeme, emeklilik için aranan yaş koşullarını sağlayıp yeterli prim ödeme gün sayısına sahip olmayan sigortalılara yapılır.

Tavanı aşan kazançlara ilişkin prim iadesi hemen yapılabilirken, toplu ödeme emeklilik yaşı doldurulduktan sonra yapılabilir. Yaşı doldurup prim ödeme gün sayısını doldurmayanlar, bulundukları bölgedeki sosyal güvenlik merkezlerine yazılı talepte bulunarak ödedikleri prim tutarını topluca alabilirler.

SGK'nın prim iadesine ilişkin sıkça sorulan soruların yanıtları şu şekildedir:

1- Prim İadesi İçin Nereye ve Nasıl Başvurmak Gerekiyor?

Emeklilik için gereken prim ödeme gün sayısını dolduramadığı için yatırdığı primi iade almak isteyenler, bağlı bulundukları sosyal güvenlik merkezi veya il müdürlüğüne yazılı talepte bulunmalıdır. Sigortalının vefatı halinde hak sahipleri de toptan ödeme için başvurabilir. Bağ-Kur'lu bir kişi vefat ettiğinde, hak sahibi ölüm aylığı alamaz, ancak bu süre için ödenen primleri topluca alabilir. Türk vatandaşlığından çıkarılanlar prim iadesi alamazlar.

2- Prim İadesi İçin Yaş Koşulu Var Mı?

Primlerin toptan iadesi için yaş şartını sağlamak zorunludur. Yeterli prim gün sayısı dolmayan sigortalılar yaşı doldurduysa prim parasını topluca alabilirler. Yaşı dolup prim ödeme gün sayısını doldurmayanlar, bağlı oldukları sosyal güvenlik merkezi veya il müdürlüğüne yazılı başvurarak ödedikleri prim tutarını topluca alabilirler. Ayrıca malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamamış olmaları gerekmektedir.

3- İşçi ve İşveren Primi Birlikte Mi İade Ediliyor? İade İçin Aynı Sigorta Türünde Olma Zorunluluğu Var Mı?

SSK'lı sigortalılar için 2008'den önce kendi adına ödenen işçi ve işveren primleri iade edilmektedir. Bağ-Kur kapsamında olanlarda ise tarih ayırımı olmaksızın ödenen bütün primler iade edilmektedir. Sadece çalışandan kesilen uzun vadeli sigorta primleri iade edilir. İşveren payı, sağlık sigortası payı ve İşsizlik Sigortası Fonu için kesilen primler iade edilmez. Birden çok işyerinde çalışanlar, aynı sigorta türünde olmaları şartıyla fazla ödedikleri primi geri alabilirler. Uzun vadeli sigorta primlerinin yaşlılık aylığı bağlanamayan kısmı da iade edilmektedir.

4- EYT Kapsamında Emekli Olup Çalışmaya Devam Edenler Prim İadesi Alabilir Mi?

Emekli olduktan sonra sigortalı olarak çalışmaya devam edenler için işçi payı olarak yüzde 7.5 oranında prim kesintisi yapılır. İşsizlik sigortası primi ise kesilmez. Bu nedenle, emekli çalışanların tavanı aşan kazançlarının yüzde 7.5'i oranında prim iadesi yapılabilir.

5- Emekliliğe Hak Kazandım, Tavanı Aşan Kazançlara İlişkin Prim İadesi Mümkün Mü?

Tavanı aşan kazançlara ilişkin prim iadesi hemen yapılabilirken, toplu ödeme emeklilik yaşı doldurulduktan sonra yapılabilir. Yaşı doldurup prim ödeme gün sayısını doldurmayanlar, bulundukları bölgedeki sosyal güvenlik merkezlerine yazılı talepte bulunarak ödedikleri prim tutarını toptan alabilirler.

6- İade Edilen Primler İçin Faiz İşletiliyor Mu?

SSK ve Bağ-Kur çalışanları açısından primlerin iadesi, primin ait olduğu yıldan itibaren başvuru tarihine kadar olan süre için güncelleme katsayısı ile hesaplanır. Ancak iade edilen primler için faiz uygulanmamaktadır.

7- Hizmet Borçlanmasındaki Primlerin Bir Kısmı Geri Alınabilir Mi? Hizmet borçlanması için ödenen sigorta primleri, SGK tarafından borçlanılan süre dikkate alınarak emekli, dul, yetim aylığı bağlanması gibi herhangi bir işlem yapılmadıysa geri alınabilir. Bu durumda borçlanma iptal edilir. Ayrıca hizmet borçlanmasını iptal etmeden bir kısmı işverenden talep edilerek vergi matrahından düşülebilir.

8- Tavanı Aşan Primlerin İadesi İçin Süreç Nasıl İşliyor?

Birden fazla işveren yanında yapılan çalışmalarda prime esas kazanç üst sınırını aşan primlerin iadesi mümkün olabilir. Bu durumda aynı sigorta türünde olma şartı bulunmaktadır. Primler, çalışanın tabi olduğu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırını aştığında, fazla ödenen tutar SGK'dan geri talep edilebilir.

Emeklilik bekleyenler için prim iadesi fırsatı büyük bir öneme sahip. Eğer emeklilik sürecinizle ilgili sorularınız varsa, bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik merkezi veya il müdürlüğü ile iletişime geçerek daha fazla bilgi alabilirsiniz. Prim iadesi ile ilgili detaylar için başvuru sürecini yakından takip etmekte fayda var.