Evde bakım yardımı alanlar için yeni düzenleme. Kriterlerin dışında kalanların aylığı kesiliyor

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, yardıma muhtaç ve engelli bireylere yönelik 'evde bakım yardımı' adı altında ödemeler sağlamaktadır. Ancak, 26 Mayıs tarihinde yapılan yönetmelik değişikliği sonucunda birçok kişinin aylık yardımı kesilmeye başladı. Gerekli şartları karşılamayan vatandaşlar artık bu yardımdan mahrum kaldı. Konuyla ilgili olarak Sosyal Güvenlik Uzmanı Dilek Ete, açıklamalarda bulunarak bu kesilmelerin nedenlerini anlattı.

Ete, "Yönetmelik değişikliği sonrasında evde bakım yardımı ödemelerinde kesintiler yaşanmaya başladı. Bu kesinti sayısında da artış gözlemleniyor. Bu konuda oldukça fazla telefon alıyorum. İki önemli noktaya dikkat çekmek istiyorum. İlk olarak, artık sadece elde edilen gelir değil, sahip olunan tüm değerler de yardım başvuruları sırasında göz önünde bulunduruluyor. İkincisi, nafaka gelirleri gibi unsurlar, hatta öğrenci bursları bile sahip olunan gelirler kategorisine dahil ediliyor. Bu uygulama, bazı zorluklarla karşılaşılabilen bir yaklaşım olarak öne çıkıyor." şeklinde ifadelerde bulundu.

Sosyal Güvenlik Uzmanı Dilek Ete evde bakım yardımı hakkında bilgi vererek, "Evde bakım parasını Türkiye'de özellikle sağlık sorunları nedeniyle kendi bakımını ya da yaşamını idame ettirmek konusunda sıkıntı yaşayan vatandaşlarımıza evde bakım yardımını onaylayacak heyetin kararı ile ev bakım yapana verilen bir para yardımıdır. 2023 temmuz itibarıyla bu yardım 5 bin 98 liraya çıktı. Eğer evde bakım parası için başvurup sonuç alırsanız; devlet 5 bin 98 lira para yardımı yapıyor. Her 6 ayda bir de bu rakam değişiyor. Memurlara yapılan zam kat sayısı değişince evde bakım parası da artmış oluyor." dedi.

TOPLAM GELİR YAŞAYAN SAYISINA BÖLÜNÜYOR

Evde bakım yardımı almak için hangi şartların karşılanması gerektiğiyle ilgili konuşan Sosyal Güvenlik Uzmanı Dilek Ete, "Evde bakım yardımı bağlanmasında için aynı evde bulanan kişilerin gelirlerine dikkat ediliyor. Evde bakım yardımı için kuruma başvuru yaparken; başvuru formunu dolduruyoruz ve bazı evraklar gerekiyor. Başvuru için öncelikle T.C. kimlik numaramız gerekiyor. Engelli kişinin 2 tane fotoğrafı gerekiyor. Evde yaşayan kişilerin gelir ve ekonomik durumlarını gösteren bütün belgeler gerekiyor. Bu belgelere eğer bir faiz geliriniz varsa, bir kira yardımı alıyorsanız bu gibi tüm gelirlerinizi toplayıp eklemeniz gerekiyor. Bu gelir asgari ücret net gelirinin kişi başına düşen sayısının 3'te 2'sinden fazlaysa evde bakım parası ödenmiyor. Yani bugünkü rakamlara bakarsak 5 kişi yaşıyorlarsa 7 bin 602 liranın net ücretin altında bir geliri varsa ailenin evde bakım yardımı bağlanıyor." ifadelerini kullandı.

TAM TEŞEKKÜLLÜ HASTANEDEN RAPOR GEREKİYOR

Gelir seviyesinin yanı sıra hasta birey ile ilgili bazı şartlarını olduğunun altını çizen Sosyal Güvenlik Uzmanı Dilek Ete, "Ev bakım parası talebinde bulunulurken bir de sağlık raporu isteniyor. Bu sağlık raporu nasıl olmalı ve neleri dikkat etmeli? konusunda şu detaylar ortaya çıkıyor. Evde bakım parası için başvuracağımız engelli yakınımız 18 yaşında küçükse tam teşekküllü bir hastaneden rapor alınması gerekiyor. Ve o raporun alt kısmında özel koşul gereksinimi var. Yani Ö.K.G.V şeklinde bir açıklama olması gerekiyor. Bu ibare 'bu kişi tek başına insani ihtiyaçlarını karşılamıyor' anlamına geliyor. Eğer bu engelli kişi 18 yaşını geçmiş bir kişiyse o zamanda da verilen sağlık raporunun en alt kısmında tam bağımlı kutucuğunun işaretlenmesi gerekiyor. Bu da yine kişinin kendine bakamayacağı anlamına geliyor. Bunun yanında ikamet edilen evde öğrenim gören bir kişi varsa onun da öğrenim belgesi isteniyor. Bu başvuruda engellinin vasi ataması varsa yine bu belgenin dosyaya eklenmesi gerekiyor." şeklinde konuştu.

AYNI EVDE YAŞAMA ŞARTI VAR

Evde bakım yardımı bağlanan kişilerin maaşlarının kesilmemesi için dikkat etmesi detaylardan bahseden Sosyal Güvenlik Uzmanı Ete, "Evde bakım yardımı hakkı kazanan bakıma muhtaç kişi ile bakım parasını alan kişinin aynı evde yaşaması şart. Buna özellikle dikkat ediliyor. Parayı alan kişi altı aydan fazla süre engelliden uzak kalırsa bu durumda evde bakım parası durduruluyor. Bunun yanında, hane halkının gelirlerinde bir değişlik olduğu taktirde belirlenen sınır aşılırsa, evde bakım parası kesiliyor. Bakım parası alan kişinin, bakıma muhtaç kişiden 6 ay süreyle uzak kalması halinde ve başka yere taşınması durumda veya yurt dışına çıkması halinde evde bakım parası kesiliyor. Çünkü evde bakım parası hakkı kazanan engelli birey ile bakan kişinin en az günde 8 saat aynı evde ikamet etmesi gerekiyor. Bu yüzden de ev bakım başvurusu yapan kişinin çalışmaması gerekiyor. Eğer çalışıyorsa bu durumda evde bakım parası bağlanmaya biliyor. " dedi

EVDE İKİNCİ BİR YARDIMA MUHTAÇ İÇİN MAAŞ BAĞLANABİLİYOR

Engelli bireyin 1 ay içerisinde eğer 72 saati geçmediği taktirde bakım merkezinde kalması durumunda aylıkların kesilmeyeceğine dikkat çeken Ete, "Evde bakım parası alan engelli 1 ay içerisinde 72 saati geçmeyen süreçte bir bakım merkezinde bakılıyorsa o durumda evde bakım parasını almaya devam ediliyor. Fakat engelli bir huzur evine yerleştirmeye karar verilirse ve yerleştirilse evde bakım parası durduruluyor. Bunun yanında eğer evde bakıma muhtaç başka bir birey daha varsa onun içinde evde bakım parası alınabiliyor ama iki kişiden fazla olursa buna izin verilmiyor. Ev bakım yardımı için başvurular engelli bireyin bakımını üstlenen kişi tarafından yapılıyor. Ödemelerde o kişiye yapılıyor. Hem rapor hem bu belgelerin verilmesi hepsi e-Devlet üzerinden de yapılabiliyor. " şeklinde konuştu.

TÜM İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAK ZORUNDA

Evde bakım yardımı kabul ödenemeye başladıktan sonra bakan kişinin neler yapmasıyla ilgili detaylardan bahseden Ete, "Bakım hizmetinin kapsamı da şu şekilde. Eğer birisi için bakım başvurusunda bulunduysanız. Artık o engelli bireyin bütün hizmetlerinin sorumlusu siz oluyorsunuz. Yani evde bakım parası veren kuruluş her zaman gelip denetleyip kontrol edebilir. Eğer bu kontrollerde evde bakım parası alan kişiye bakılmadığı ve doğru hizmet verilmediği tespit edilirse bu durumda evde bakım parası durdurulur. Yani engelli bireyin saç kesimine kadar her şeyiyle ilgilenmeniz gerekiyor. " ifadelerini kullandı.