Alzheimer çalışmalarında deprem etkisi! 16 yıllık makale sahte olabilir: Onca çalışma boşa mı gitti?
ABD’de 2006 yılında yayımlanan bir makale, sonrasında yüzlerde Alzheimer çalışmasında temel olarak ele alınmıştı. Ancak son dönemlerde, bu makalenin manipüle edildiği iddiaları gündeme geldi. Bilim dünyasını ayağa kaldıran bu iddiaların ardından şimdi ne olacak? Onca çalışma çöpe mi atılacak?
Çağımızın en tehlikeli hastalıklarından biri olarak kabul edilen Alzheimer hastalığı, dünya genelinde 50 milyonun üzerinde insanda bulunuyor. Çok uzun yıllardır üzerinden çalışmalar ve araştırmalar yapılıyor olmasına rağmen hala Alzheimer hastalığına neyin sebep olduğu bilinmiyor. Bilim insanları da bu nedenle yıllardır bilimsel kanıtlardan çok çeşitli teoriler üzerinden hareket ediyor. Alzheimer çalışmalarındaki bu teoriler arasında en fazla kabul gören bulgu ise hastalığın beyinde oluşan amiloid beta plakları tarafından tetiklendiği bulgusu olarak ele alınıyor.
TEMEL KABUL EDİLEN TEORİ “MANİPÜLE EDİLMİŞ” OLABİLİR!
Alzheimer hastalığı konusunda çalışmalar daha çok teoriler üzerinden ilerlediği için geçtiğimiz Cuma günü gündeme gelen bir haber, bilim dünyasında depreme neden oldu. Alzheimer araştırmalarında temel olarak ele alınan “amiloid beta plakları üzerindeki tetikleme” teorisi, ilk olarak 2006 yılında yayımlanan bir bilimsel makaleye dayanıyordu.
Science dergisi, ilk kez bu teoriyi gündeme getiren ve Alzheimer çalışmalarında bir dönüm noktası olarak kabul gören 2006 tarihli bu makalenin “manipüle edilmiş” olabileceğini yazdı. Science, makalenin manipüle edilmiş veriler üzerine kurulu olduğunu yönelik “şok edici” olarak nitelediği kanıtlar yayımladı.
Söz konusu iddialarla birlikte bilim insanlarının 16 yıldır üzerinde çalıştıkları makalenin bulguları üzerinden yapılan Alzheimer araştırmalarının temeli sarsılmış oldu. Bu da Alzheimer hastalığının ilaçları ya da tedavisinin bulunması için gösterilen onca çabanın, geçen zamanın ve harcanan milyarlarca doların bir anda çöpe gitmiş olabileceğine işaret ediyor.
TÜM ALZHEIMER ÇALIŞMALARININ TEMELİ OLMUŞTU
2006 yılında Minnesota Üniversitesi’nden uzmanlar, Nature dergisinde yayımlanan makalede, genç sıçanlara enjekte edilen ve demansa yol açan bir tür amiloid beta keşfettiklerini duyurmuştu. O zamana kadar beyinde bulunduğu takdirde hafıza kaybına neden olduğu tespit edilmiş bir madde bilinmiyordu. Bu nedenle uzmanların bu keşfi, Alzheimer hastalığının sebebine delil niteliğinde somut bir bulgu olarak ele alınmıştı.
Bu makalenin ardından ilerleyen dönemlerde, neredeyse Alzheimer çalışmalarının tamamını bu makale oluşturdu. Birçok kaynakçada bu makaleye yer verilirken, dünyanın hemen her yerindeki laboratuvarlarda beyinde biriken plakları temizleyen ilaçlar geliştirmek üzere çalışmalar yürütüldü ve milyarlarca dolar harcandı. Science dergisinin 6 aylık soruşturmasının ardından, 2006 yılındaki bu makalede kullanılan sıçanların beyin görüntülerinin üzerinde oynanmış olabileceğine dair çok güçlü kanıtlar yer aldı.
“GÖRÜNTÜLERİ DEĞİŞTİRMİŞ OLABİLİRLER”
Soruşturmada danışman olarak yer alan Adli Bilimler Görüntüleme Uzmanı Elizabeth Bik, Science dergisine yaptığı açıklamada, makale yazarlarının farklı deneylerden elde edilen görüntüleri bu makale için bir araya getirmiş gibi göründüğünü dile getirdi. Bik açıklamasında “Elde edilen deney sonuçları istenen sonuçları tutmamış ve söz konusu veriyi daha iyi bir hipotezle uyum sağlaması için değiştirmiş olabilirler” dedi. ABD’nin yetkili kurumları, hızla konuyu ele aldı. İlerleyen günlerde konuya ilişkin açıklamalar gelmesi bekleniyor.