AFAD'dan ard arda uyarılar geliyor! Karadeniz Bölgesi büyük risk teşkil ediyor! Bölgede yaşayanlar sel riskini karşı uyarıldı!
2023 yılında yaşanan aşırı sıcaklar, denizlerin de ısınmasına neden oldu. Özellikle Karadeniz'de deniz suyu sıcaklığı mevsim normallerinin çok üzerinde seyrediyor. Uzmanlar, bu durumun sel ve taşkın gibi afetlere davetiye çıkardığına dikkat çekiyor. Peki, Karadeniz'de deniz suyu sıcaklığı ne kadar? Sel riski hangi bölgelerde daha fazla? Deniz suyu sıcaklığı ile sel arasındaki ilişki nedir? İşte Karadeniz'de sel tehlikesi ile ilgili merak edilenler:
Deniz Suyu Sıcaklığı Neden Önemli?
Deniz suyu sıcaklığı, iklim ve hava durumu üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Deniz suyu ısındıkça daha fazla buharlaşma olur ve atmosfere daha fazla su buharı karışır. Bu da atmosferin dengesini bozar ve kuvvetli yağışlar, fırtınalar, orajlar gibi meteorolojik olaylara neden olur.
Deniz suyu sıcaklığı ile kara üzerindeki hava sıcaklığı arasındaki fark da önemlidir. Eğer kara üzerindeki hava soğuk ise, deniz üzerindeki sıcak hava ile karşılaştığında yükselir ve yoğunlaşır. Bu da aşırı yağışlara, sel ve taşkınlara yol açar.
Karadeniz'de Deniz Suyu Sıcaklığı Ne Durumda?
Karadeniz'de deniz suyu sıcaklığı, 2023 yılında rekor seviyelere ulaştı. Serin suyuyla bilinen Karadeniz, küresel ısınmanın sonuçları ve El Nino hava akımının etkileri nedeniyle ısındı. Türkiye'nin denizlerinde de bu etki fazlasıyla hissedildi. Uzun yıllar sonra deniz suyu sıcaklıklarında 2 derecelik artış görüldü.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre; Karadeniz'in batısında deniz suyu sıcaklığı 23-24 derece, ortasında 24-25 derece, doğusunda ise 25-26 derece arasında seyrediyor. Bu değerler, mevsim normallerinin 2-3 derece üzerinde bulunuyor.
Sel Riski Hangi Bölgelerde Daha Fazla?
Karadeniz Bölgesi'nde sel riski, coğrafi özelliklere bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı ve İklim Bilimci Prof. Dr. Barbaros Gönençgil, risk açısından öne çıkan bölümlerin Orta ve Doğu Karadeniz olduğunu belirtiyor.
Prof. Dr. Gönençgil, "Karadeniz'in coğrafi özelliklerine bakarsak özellikle Kastamonu, Sinop arasındaki burun şeklinde uzanan kısım ve bir ölçüde de Rize ile Trabzon’un doğusu riskli görünen bölgeler. Çünkü oraların kıyı yapısının özelliklerine bağlı olarak daha fazla etkilendiğini görüyoruz. Zonguldak-Sakarya tarafları ya da Ordu-Giresun tarafları ikinci derecede riskli diyebiliriz" diyor.
Sel Riskinden Korunmak İçin Ne Yapmalı?
Sel riskinden korunmak için hem bireysel hem de toplumsal önlemler almak gerekiyor. Bireysel olarak yapılması gerekenler şunlardır:
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün uyarılarını takip etmek ve olası afetlere karşı hazırlıklı olmak.
• Sel bölgesinde yaşayanlar, evlerinin alt katlarında değerli eşyalarını yüksek yerlere taşımak, elektrik, su ve gaz vanalarını kapatmak, gerekirse evlerini boşaltmak.
• Sel bölgesinde araç kullananlar, su birikintilerine girmemek, araçlarını yüksek ve güvenli yerlere park etmek, gerekirse araçlarını terk etmek.
• Sel bölgesinde yaya olanlar, sel sularından uzak durmak, akıntıya kapılmamak, köprü ve menfez gibi yerlerden geçmemek.
Toplumsal olarak yapılması gerekenler ise şunlardır:
• Altyapı ve imar planlamasında sel riski dikkate alınmalı, dere yatakları ve taşkın havzaları korunmalı, doğal drenaj sistemleri bozulmamalı.
• Kentsel dönüşüm projelerinde sel riski azaltıcı önlemler alınmalı, yeşil alanlar artırılmalı, yağmur suyu toplama ve depolama sistemleri kurulmalı.
• Sel afetlerine karşı acil müdahale planları hazırlanmalı, afet yönetimi ekipleri eğitilmeli, halka afet bilinci aşılanmalı.
Karadeniz'de deniz suyu sıcaklığı ne kadar?
Karadeniz'de deniz suyu sıcaklığı, batısında 23-24 derece, ortasında 24-25 derece, doğusunda ise 25-26 derece arasında seyrediyor. Bu değerler, mevsim normallerinin 2-3 derece üzerinde bulunuyor.
Karadeniz'de sel riski hangi bölgelerde daha fazla?
Karadeniz'de sel riski, coğrafi özelliklere bağlı olarak değişkenlik gösteriyor. Risk açısından öne çıkan bölümler Kastamonu, Sinop arasındaki burun şeklinde uzanan kısım ve Rize ile Trabzon’un doğusu. İkinci derecede riskli bölgeler ise Zonguldak-Sakarya tarafları ve Ordu-Giresun tarafları.
Deniz suyu sıcaklığı ile sel arasındaki ilişki nedir?
Deniz suyu sıcaklığı ile sel arasındaki ilişki, deniz suyunun ısınmasıyla daha fazla buharlaşma olması ve atmosfere daha fazla su buharının karışmasıyla atmosferin dengesinin bozulmasıdır. Bu da kuvvetli yağışlara ve sel oluşumuna neden olur.