2024 Nobel Barış Ödülü Japon Kuruluş Nihon Hidankyo’ya Verildi
2024 Nobel Barış Ödülü, Japonya'nın Nihon Hidankyo adlı kuruluşuna verildi. Nihon Hidankyo, Japonya'daki atom bombası mağdurları (Hibakusha) tarafından kurulan bir örgüttür ve nükleer silahlardan arınma yönündeki çalışmalarını uzun yıllardır sürdürmektedir.
2024 Nobel Barış Ödülü yeni sahibini buldu. Ödül, “nükleer silahlardan arındırılması” alanındaki çalışmalarından dolayı Japon kuruluş Nihon Hidankyo’ya verildi.
Nihon Hidankyo, Japonya'daki atom bombası mağdurları (Hibakusha) tarafından kurulan bir örgüttür ve nükleer silahlardan arınma yönündeki çalışmalarını uzun yıllardır sürdürmektedir. Örgüt, dünya genelinde nükleer silahların kullanılmaması için farkındalık yaratmaya ve bu silahların tamamen ortadan kaldırılması için mücadele etmeye odaklanmaktadır.
Ödülün Sahibi Nihon Hidankyo Oldu
Norveç'in başkenti Oslo'daki Norveç Nobel Enstitüsünde yapılan basın toplantısında yapılan açıklamada, “Hibakuşa” olarak da bilinen Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarından kurtulanların oluşturduğu bu taban hareketinin, “nükleer silahlardan arındırılmış bir dünyaya ulaşma çabaları ve nükleer silahların bir daha asla kullanılmaması gerektiğini tanıklıklarıyla ortaya koydukları” için ödüle layık görüldüğü bildirildi.
Nihon Hidankyo üyelerinin, atom bombaları saldırılarının ardından nükleer silah kullanımının yıkıcı insani sonuçları hakkında farkındalık yaratmak için yorulmak bilmeden çalıştığı belirtilen açıklamada, zamanla nükleer silah kullanımını ahlaki açıdan kabul edilemez olduğunu vurgulayan güçlü bir uluslararası norm geliştiği, bu normun da “nükleer tabu” olarak bilinir hale geldiği aktarıldı.
Açıklamada, Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombalarından sağ kurtulan “Hibakuşa”nın tanıklığının bu anlamda benzersiz olduğu kaydedildi.
Bu tanıkların kendi deneyimlerine dayanan eğitim kampanyaları oluşturduğu ve nükleer silahların yayılmasına ve kullanılmasına karşı uyarılarda bulunduğu kaydedilen açıklamada, bu kişilerin dünya genelinde nükleer silahlara karşı yaygın bir muhalefetin oluşmasına ve pekişmesine yardımcı oldukları vurgulandı.
Açıklamada, “Norveç Nobel Komitesi yine de cesaret verici bir gerçeği kabul etmek istemektedir: Yaklaşık 80 yıldır savaşta hiçbir nükleer silah kullanılmamıştır. Nihon Hidankyo ve Hibakuşa'nın diğer temsilcilerinin olağanüstü çabaları nükleer tabunun yerleşmesine büyük katkı sağlamıştır. Dolayısıyla bugün nükleer silah kullanımına karşı bu tabunun baskı altında olması endişe vericidir.” ifadelerine yer verildi.
2023 Nobel Barış Ödülü'nü Nergis Muhammedi Almıştı
2023 Nobel Barış Ödülü'nü, İran'da “baskı altındaki kadınlar için gösterdiği mücadele dolayısıyla” cezaevindeki İranlı aktivist Nergis Muhammedi almıştı.
ABD’nin Japonya’ya Atom Bombası Atmasının 79. Yılı
ABD, 6 Ağustos 1945’te Hiroşima'ya tarihin ilk atom bombasını attı ve bu saldırı sonucunda kentin %90'ı yıkıldı. İlk patlamada yaklaşık 80.000 kişi hayatını kaybetti. Saldırının sadece üç gün sonrasında, 9 Ağustos'ta ABD, Nagazaki'ye ikinci bir atom bombası attı. Nagazaki’de de en az 40.000 kişinin ilk anda öldüğü bildirildi. Atom bombalarının etkisi sadece bu iki şehirdeki ilk patlamalarla sınırlı kalmadı; sonraki aylarda ve yıllarda radyasyonun neden olduğu hastalıklar ve komplikasyonlar nedeniyle ölümler devam etti. Bu iki saldırının toplamda yaklaşık 110.000 kişinin ölümüne neden olduğu tahmin edilmektedir.
Nobel Ödülleri Hakkında
İsveçli Alfred Nobel'in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900'de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968'de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel'in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969'da verildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901'deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021'de de yapılamamıştı.