Kademeli Emeklilik Sistemi Nedir?
Kademeli emeklilik sistemi, 2008 yılından bu yana geçerli olan bir uygulamadır. Bu sisteme göre, 1 Mayıs 2008 ile 31 Aralık 2035 tarihleri arasında sigorta girişi yapılmış olan kişilerin emeklilik şartları da farklı olacaktır1. Bu kişiler, sigorta başlangıç tarihine ve prim gün sayısına göre belirlenen yaşlarda emekli olabilecekler.
2000-2008 Girişlilerin Emeklilik Şartları Nelerdir?
2000-2008 girişlilerin emeklilik şartları, sigorta başlangıç tarihine göre değişiklik göstermektedir. Bu kişiler, aşağıdaki tabloya göre emekli olabilecekler1:
Sigorta Başlangıç Tarihi |
Prim Gün Sayısı |
Emeklilik Yaşı |
31.12.2008 ~ 2009 |
7100 gün |
60 yaş |
09.09.1999 ~ 31/12/2008 |
7000 gün |
60 yaş |
24.11.1998 ~ 08.09.1999 |
25 yıl; 5975 gün |
58 yaş |
24.05.1997 ~ 23.11.1998 |
25 yıl; 5900 gün |
57 yaş |
24.11.1995 ~ 23.05.1997 |
25 yıl; 5825 gün |
56 yaş |
24.05.1994 ~ 23.11.1995 |
25 yıl; 5750 gün |
55 yaş |
24.11.1992 ~ 23.05.1994 |
25 yıl; 5675 gün |
54 yaş |
24.05.1991 ~ 23.11.1992 |
25 yıl; 5600 gün |
53 yaş |
24.11.1989 ~ 23.05.1991 |
25 yıl; 5525 gün |
52 yaş |
24.05.1988 ~ 23.11.1989 |
25 yıl; 5450 gün |
51 yaş |
Öncesinde |
|
|
Emeklilik Tarihini Öne Çeken Faktörler Nelerdir?
Emeklilik tarihini öne çeken bazı faktörler bulunmaktadır2. Bunlar şunlardır:
- Askerlik borçlanması: Sigorta başlangıç tarihi öncesinde askerlik yapmış olanlar, askerlik süresini borçlanarak prim gün sayısını artırabilir ve sigorta başlangıç tarihini öne çekebilirler.
- Doğum borçlanması: Kadın çalışanlar, doğum yaptıkları her çocuk için iki yıl borçlanarak prim gün sayısını artırabilir ve emekli olma yaşı alt sınırını altı yıl indirebilirler.
- Yurtdışı borçlanması: Yurtdışında çalışmış olanlar, çalıştıkları süreyi borçlanarak prim gün sayısını artırabilir ve emekli olma şartlarını sağlayabilirler.
Emeklilik Hesaplama Nasıl Yapılır?
Emeklilik hesaplama yapmak için, sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı ve emeklilik yaşı bilinmesi gerekmektedir. Bu bilgiler ışığında, emeklilik tarihini öğrenmek için aşağıdaki formül kullanılabilir:
Emeklilik tarihi = Sigorta başlangıç tarihi + Emeklilik yaşı - Borçlanma süresi
Örneğin, 1 Ocak 2000 tarihinde sigortalı olan ve 7000 gün prim ödeyen bir kişi, 60 yaşında emekli olabilecektir. Bu kişi, eğer 18 ay askerlik borçlanması yaparsa, sigorta başlangıç tarihi 18 ay öne çekilecek ve emeklilik tarihi de şöyle hesaplanacaktır:
Emeklilik tarihi = 1 Ocak 2000 + 60 yıl - 18 ay Emeklilik tarihi = 1 Temmuz 2059
Bu kişi, askerlik borçlanması sayesinde 18 ay erken emekli olabilecektir.